Er zijn veel factoren die slapeloosheid kunnen veroorzaken, waaronder levensstijl, psychische problemen, medicatie, stress en levensstijl. Het komt ook vaker voor in sommige groepen dan in andere. Het komt vaker voor bij vrouwen en degenen die uit een vrouw zijn geboren, maar ook bij oudere volwassenen en mensen met een voorgeschiedenis van slapeloosheid.
Slapeloosheid verwijst naar een slaapstoornis die problemen veroorzaakt met inslapen, doorslapen of beide. Slaapproblemen treden zelfs op als u de juiste omstandigheden heeft om te slapen. Dit betekent dat zelfs als je de juiste omstandigheden hebt om te slapen, het nog steeds moeilijk kan zijn om goed te slapen.
Slapeloosheid leidt ook tot moeilijkheden gedurende de dag, die van alles kunnen zijn, van moe zijn tot moeite met concentreren tot gewoonweg een slecht humeur. Slapeloosheid kan een ernstige impact hebben op uw kwaliteit van leven.
Het is ook heel gewoon om slapeloosheid te ervaren. Ongeveer 30% tot 60% van de volwassenen heeft last van slapeloosheidssymptomen. Wanneer het zich voordoet, kan slapeloosheid van korte duur zijn, slechts een paar dagen of weken aanhouden, of het kan een langdurig probleem zijn.
Het maakt niet uit hoe slapeloosheid voor u opduikt, u wilt waarschijnlijk weten waarom het gebeurt. Het begrijpen van de oorzaken achter uw slaapproblemen kan de eerste stap zijn om ze aan te pakken en alle voordelen te ervaren die slaap kan bieden.
Spanning
Slaapproblemen vanwege stress is waarschijnlijk een bekend probleem. Het is mogelijk om ’s nachts wakker te blijven en je zorgen te maken over geld, je dierbaren of een werkpresentatie. En hoe meer je jezelf probeert te forceren om in slaap te vallen, hoe ongrijpbaarder de slaap wordt.
Slapeloosheid kan worden veroorzaakt door stress, wat ook een factor kan zijn die bijdraagt aan slapeloosheid. Je stressniveaus kunnen je ’s nachts wakker houden, wat kan leiden tot slapeloosheid. Stress over de slaap zelf kan zich ook opbouwen en het probleem verergeren.
De hersenen maken stresshormonen zoals cortisol vrij als je je angstig voelt. Deze hormonen kunnen extra energie leveren om te helpen reageren op stress, maar bij sommige mensen met slapeloosheid zijn verhoogde cortisolspiegels gevonden, vooral ’s nachts.
Vaak veroorzaakt stress alleen slaapproblemen op korte termijn. Wanneer uw stressniveaus afnemen, kan de slaap weer normaal worden. Soms kan kortdurende slapeloosheid echter een ernstiger probleem worden.
Uw slaapkwaliteit kan worden beïnvloed door diepgewortelde persoonlijkheidsfactoren. Sommige mensen zijn vatbaarder voor slaapstoornissen als gevolg van stress.
Mentale Gezondheid
Slaapproblemen en geestelijke gezondheid zijn nauw met elkaar verbonden. Psychische stoornissen kunnen leiden tot slapeloosheid, en slapeloosheid kan ook geestelijke gezondheidsproblemen veroorzaken of verergeren.
Ongeveer de helft van degenen die aan langdurige slapeloosheid lijden, heeft ook een psychische stoornis. Dat klinkt misschien overweldigend, maar de keerzijde is dat het behandelen van een van deze problemen vaak kan leiden tot verlichting van het andere.
Het helpt om naar specifieke psychische aandoeningen te kijken om hun interactie met slaap te begrijpen.
Ongerustheid
Als je angst hebt, weet je waarschijnlijk hoe dit kan leiden tot snelle gedachten en aanhoudende zorgen. Deze gedachten en gevoelens kunnen u ’s nachts wakker houden, en kunnen u zelfs verhinderen om ’s nachts te slapen. Angststoornissen kunnen het ook moeilijker maken voor mensen om ’s nachts goed te slapen.
Bovendien kan het gebrek aan slaap door slapeloosheid het moeilijker maken om emoties gedurende de dag te reguleren, wat een negatieve cyclus tussen slecht slapen en angst kan voeden.
Depressie
Er is een nauw verband tussen depressie en slapeloosheid. Slapeloosheid-achtige slaapproblemen zijn een van de belangrijkste symptomen van klinische depressie en treffen ongeveer 80% van de mensen met een depressie.
Hoewel de werking van de hersenen complex is, kan depressie de natuurlijke processen van het lichaam voor het reguleren van de slaap verstoren. Net als bij angst, kunnen aanhoudende gedachten je tot diep in de nacht wakker houden, en verstoorde routines kunnen je slaapschema verstoren.
Deze verbinding is ook sterk in de tegenovergestelde richting. Mensen met slapeloosheid hebben twee keer zoveel kans op het ontwikkelen van een depressie. Er zijn sterke aanwijzingen dat zowel slapeloosheid als depressie kunnen worden behandeld met cognitieve gedragstherapie (CGT-I).
Stoornis In Het Gebruik Van Middelen
Veel stoffen kunnen op de een of andere manier de slaap verstoren. Alcohol verstoort de slaapfasen en kan ervoor zorgen dat u gemakkelijker wakker wordt, vooral later in de nacht. Dopamine, de chemische beloning in de hersenen die alertheid veroorzaakt, kan door bepaalde medicijnen worden verhoogd. Dit kan de slaap verkorten. Het stopzetten van bepaalde medicijnen kan ook de slaap beïnvloeden.
De relatie tussen middelengebruik en slaap gaat ook de andere kant op. Slaaptekort kan het moeilijker maken om met emoties om te gaan en hunkeren naar te bestrijden, waardoor de kans op terugval toeneemt. Door beter te slapen en slapeloosheid te behandelen, kunt u echter herstellen van stoornissen in verband met middelenmisbruik.
Posttraumatische Stressstoornis (PTSS).
Meer dan 70% van de mensen met PTSS heeft moeite met slapen. Mensen met PTSS kunnen nachtmerries ervaren die angst en vermijding van slapen veroorzaken.
Hyperarousal is ook een teken van PTSS. Dit betekent in feite dat het lichaam en de geest in overdrive gaan wanneer ze worden herinnerd aan traumatische episodes. Hyperarousal kan in verband worden gebracht met slapeloosheid, omdat het de geest alert houdt en niet ontspannen, waardoor het moeilijk wordt om in slaap te vallen.
Krijg Hulp Voor Zowel Slapeloosheid Als Psychische Aandoeningen
Als het gaat om slapeloosheid en geestelijke gezondheid, is de boodschap om beide met uw arts te bespreken. Beide kunnen met elkaar worden verweven, zodat het mogelijk is om de ene te behandelen terwijl de andere wordt behandeld.
Hoewel psychische aandoeningen een factor kunnen zijn die bijdraagt aan slapeloosheid, is dit niet de enige reden. Dit is vooral het geval als zich in de loop van de tijd slaapproblemen ontwikkelen. Als gevolg hiervan kan slapeloosheid een eigen behandelplan vereisen.
Het kan nuttig zijn om met uw arts te praten over hoe u slapeloosheid het beste kunt behandelen en of het afzonderlijk moet worden behandeld. Neem contact op met uw arts als u last heeft van slapeloosheid vanwege angst.
Levensstijl
Leefstijlkeuzes kunnen een grote invloed hebben op de slaap, en er kunnen keuzes in je dag zijn die slapeloosheid veroorzaken of verergeren zonder dat je het je realiseert. Dit zijn makkelijke dingen om te veranderen.
Een verscheidenheid aan factoren kan hier een rol spelen, en misschien is meer dan één hiervan de oorzaak dat u tot diep in de nacht wakker ligt.
- Te veel stimulatie voor het slapengaan: dit kan van alles zijn, van laat werken tot het kijken naar een actievolle tv-show vlak voor het slapengaan. Het kan moeilijk zijn om over te schakelen van stimulerende activiteiten naar slapen. Probeer in plaats daarvan iets ontspannends, zoals een boek lezen of een dagboek bijhouden.
- Schermtijd: mobiele telefoons, tv’s, tablets en computers zenden allemaal een soort licht uit dat blauw licht wordt genoemd. Blauw licht onderdrukt melatonine, het hormoon dat ons vertelt dat het tijd is om te slapen.
- Je bed gebruiken om meer dan alleen te slapen: Idealiter zouden onze bedden alleen voor slaap en seks moeten worden gereserveerd. Als je je bed voor andere activiteiten gebruikt, zoals tv kijken of werken, kan je geest bed hiermee gaan associëren in plaats van slapen.
- Cafeïne laat op de dag: Koffie en thee in de ochtend is prima, maar denk erover na om na de lunch over te schakelen op cafeïnevrij. Dat komt omdat het tot acht uur kan duren voordat cafeïne stopt met het beïnvloeden van je hersenen en lichaam.
- Alcohol dicht bij bed: Alcohol maakt veel mensen slaperig, daarom lijkt het misschien een goede manier om in slaap te vallen. Na de aanvankelijke slaperigheid kan alcohol echter onze natuurlijke slaapstadia verstoren en tot een onrustige slaap leiden, vooral in het tweede deel van de nacht.
- Onregelmatig slaapschema: als je elke dag op verschillende tijden wakker wordt en op verschillende tijden naar bed gaat, raakt je interne klok verstoord. Dat kan ertoe leiden dat u zich overdag moe voelt of ’s nachts woelt en draait. Het hebben van een regelmatig slaapschema kan helpen om je hersenen en lichaam te laten weten dat het tijd is om te gaan slapen als je ’s nachts gaat liggen.
- Te laat dutjes doen: dutjes kunnen verfrissend zijn als ze relatief kort en vroeg op de dag zijn. U bent misschien niet moe genoeg om ’s nachts in slaap te vallen als u’ s morgens te laat een dutje doet.
Blessure Of Ziekte
Slapeloosheid kan worden veroorzaakt door letsel of ziekte. Ongeveer 40% van de mensen met een of ander medisch probleem ervaart chronische slapeloosheid. Een medisch probleem kan van alles veroorzaken, van moeite met ademhalen tot pijn tot emotionele stress, die het slapen moeilijk kunnen maken.
Dit is hoe slapeloosheid kan worden gekoppeld aan veel medische problemen.
- Pijn: Kortdurende en chronische pijn, vooral wanneer deze wijdverspreid is, maakt het moeilijk om je ’s nachts op je gemak te voelen en kan het moeilijk maken om de geest te kalmeren. Pijn kan worden veroorzaakt door een recent letsel of een langdurig medisch probleem.
- Longziekte: ’s Nachts liggen kan het moeilijker maken om te ademen voor mensen met longaandoeningen. Slapeloosheid kan ook worden veroorzaakt door medicijnen voor longziekten.
- Kanker: Kanker kan om vele redenen tot slaapproblemen leiden, waaronder pijn, bijwerkingen van medicijnen of behandelingen en stress.
- Diabetes: Slaapproblemen kunnen worden veroorzaakt door diabetes, of mogelijk door diabetische zenuwpijn.
Andere problemen, zoals hormonen, nieraandoeningen, spijsverteringsproblemen en cardiovasculaire problemen, kunnen ook het normale slaappatroon verstoren.
Helaas is slaap essentieel om te herstellen van een blessure of ziekte. Het is belangrijk om met uw arts over slaap te praten, zodat u kunt rusten en u beter kunt voelen.
Medicijnen
Wat de slaap nog verder compliceert, is dat medicijnen – inclusief medicijnen die worden gebruikt voor veel van de gezondheidsproblemen die al zijn besproken – slapeloosheid kunnen veroorzaken.
De relatie tussen bepaalde medicijnen en slapeloosheid is gecompliceerd en hangt af van het specifieke medicijn. In de eenvoudigste bewoordingen veranderen medicijnen de hersenactiviteit en soms is een bijwerking een verstoorde slaap.
Er zijn verschillende soorten medicijnen die verband houden met slapeloosheid:
- Bepaalde antidepressiva
- Ademhalingsstimulerende middelen
- Sommige bloeddrukmedicijnen
- Glucocorticoïden, een soort steroïde
- ADHD medicatie
- Zelfzorggeneesmiddelen om congestie en verkoudheid te behandelen
Wanneer u stopt met het innemen van medicijnen, kan uw slaappatroon soms worden verstoord. Na een tijdje medicatie te hebben ingenomen, kan ontwenning leiden tot veranderingen in de hersenactiviteit die het slaappatroon tijdelijk kunnen verstoren.
Afhankelijk van uw situatie kan het mogelijk zijn om de medicatie te veranderen, de dosering te wijzigen of de tijd waarop u deze inneemt aan te passen. Het belangrijkste is om met uw arts te praten over uw slaapproblemen terwijl u een lijst meeneemt van alle medicijnen of supplementen die u gebruikt. Dit zal u helpen bepalen of uw slaap wordt verstoord door medicatie.
Slapeloosheid of Andere Slaapstoornissen
Helaas kan slapeloosheid tegelijk met andere slaapstoornissen optreden. De symptomen kunnen elkaar overlappen, waardoor het soms lastig is om te bepalen of slapeloosheid zelf of een andere slaapstoornis de boosdoener is.
Ongeacht de diagnose, veel slaapstoornissen kunnen slapeloosheid verergeren of slaapproblemen veroorzaken die erop lijken.
Slaapapneu
Een persoon die aan slaapapneu lijdt, kan ’s nachts een korte ademstilstand ervaren. Dit kan een rusteloze of oppervlakkige slaap veroorzaken. Slaapapneu kan een slaapstoornis zijn die lijkt op slapeloosheid. Maar liefst 55% van de mensen met slaapapneu heeft slapeloosheid-achtige symptomen.
Slaapapneu kan worden verward met slapeloosheid, dus het is belangrijk dat u met een arts praat over uw slaapproblemen en algehele gezondheid. In dit gesprek is het essentieel om dingen te noemen die symptomen van slaapapneu kunnen zijn, zoals:
- Luid snurken, onderbroken door stikken en snuivende geluiden kan het eerst worden opgemerkt door een partner in bed
- Ochtend hoofdpijn
- Droge mond als je wakker wordt
- Een grotere behoefte om ’s nachts te plassen
De beste behandeling kan worden bepaald door de juiste diagnose te stellen. Voor obstructieve slaapapneu kan dit een behandeling met een CPAP-apparaat inhouden, dat vaak de slaap verbetert en de symptomen overdag vermindert.
Een zorgvuldige samenwerking met de arts kan ook ongewenste bijwerkingen van de behandeling voorkomen. Het nemen van slaappillen kan bijvoorbeeld een nog slechtere ademhaling tijdens de slaap veroorzaken voor mensen met slaapapneu. Dit kan worden voorkomen door samen met een arts te zoeken naar de beste manieren om beter te slapen.
Ploegenwerkstoornis
Ploegendienst verwijst naar alle werkzaamheden die worden verricht buiten de normale werkuren van 7.00 – 18.00 uur. Dit kan avond- of vroege ochtenddiensten zijn. Deze diensten kunnen vast zijn, dus elke week dezelfde tijden en dagen, of rouleren. Ploegenarbeid is voor veel mensen vereist, maar het kan de slaap schaden.
U bent waarschijnlijk bekend met de effecten van een onregelmatig werkschema op uw slaap als u in ploegendienst bent. Het is mogelijk dat u zich moe voelt of moeite heeft met concentreren op het werk. Maar als je dienst erop zit en het eindelijk tijd is om te gaan liggen, kun je misschien niet in slaap vallen, vooral niet als het overdag is.
Dit komt omdat ploegenarbeid het natuurlijke slaap-waakritme kan verstoren. Circadiane ritmes zijn cycli van 24 uur in ons lichaam en ze helpen bij het reguleren van slaap en waakzaamheid. Deze slaap-waakcyclus wordt beïnvloed door omgevingsfactoren, zoals zonlicht. Wanneer u ’s nachts werkt en overdag probeert te slapen, wordt deze cyclus overboord gegooid en kan er een ploegendienststoornis ontstaan.
Het hangt allemaal af van welk schema je hebt.
- Wisselend nachtwerk: Wisselend nachtwerk is misschien wel het moeilijkste type schema als het gaat om een goede nachtrust. U werkt niet alleen wanneer uw lichaam van nature wil slapen, maar uw schema verandert ook voortdurend, waardoor u zich moeilijk kunt aanpassen.
- Vast nachtwerk: Hoewel ’s nachts werken moeilijk is, kan een vast werkschema je helpen om je aan vaste slaaptijden te houden als je niet werkt.
- ’s Ochtends of ’s avonds werken: deze tijden zijn minder storend dan ’s nachts. Dit komt omdat je het grootste deel van de nacht misschien nog kunt slapen. Het is ook een beetje makkelijker om je schema aan te passen om de juiste hoeveelheid slaap te krijgen.
Om de effecten van ploegendienst op de slaap het hoofd te bieden, moet u zich concentreren op het ontwikkelen van een soort regelmatig schema, als dat mogelijk is. Zelfs als u bijvoorbeeld de nachtploeg volgens een roulerend schema werkt, kan het helpen om voorwaarts roulerende diensten aan te vragen, die geleidelijk later op de dag worden en vaak gemakkelijker aan te passen zijn.
Syndroom Van Rusteloze Benen
Een andere slaapstoornis die verband houdt met slapeloosheid is het rustelozebenensyndroom (RLS). RLS leidt tot ongemak in de benen. RLS kan tintelingen veroorzaken of de noodzaak voor u om uw benen te bewegen, vooral wanneer u rust.
Ongeveer 85% van de mensen met RLS vindt dat dit gevoel het moeilijk maakt om in slaap te vallen. Bovendien, zelfs nadat je in slaap bent gevallen, kan die ongemakkelijke tinteling je de hele nacht wakker houden.
Hoewel de slaapproblemen veroorzaakt door RLS frustrerend kunnen zijn, verbetert de behandeling van RLS vaak de slaap. De keuze van de behandeling voor RLS hangt van veel verschillende factoren af, maar kan ijzervervanging, gedragsveranderingen of medicatie omvatten.
Werken Met Uw Arts
Er zijn veel oorzaken van slapeloosheid. Het is belangrijk dat u uw arts raadpleegt over eventuele symptomen. Uw arts kan u helpen de oorzaak van uw slapeloosheid te achterhalen en een behandeling te geven.
